De eerste lichting Avoord medewerkers heeft de training slikproblemen succesvol afgerond. De training is opgezet door SYNDLE en is gericht op zowel helpende en verzorgenden, die ondersteunen bij het eten en drinken, als op gastvrouwen en -heren die ook bereiden. Met E-learnings en training door de ervaren logopedist Judith Bos werd uitleg gegeven over slikprocessen. Ruud Verkaaik van Care Culinair nam de medewerkers in een aantal workshops mee in de theorie van het IDDSI model en koppelde dit aan praktijk van het maken en beoordelen van passende recepten en mooie opmaak.
Kennis opbouwen
Meer dan de helft van alle ouderen krijgen te maken met slikproblemen. Ondervoeding ligt op de loer als slikproblemen niet tijdig geconstateerd worden. Verwarrende termen zoals ‘vladikte’ en ‘grofgemalen’ waren de aanleiding voor Avoord om de samenwerking met Syndle te zoeken voor deze training. De consistentie van A-merk vla is beduidend dikker dan van dezelfde smaak huismerk vla. Het redelijk nieuwe IDDSI-model gebruikt onder andere lepels, vorken en spuitjes om de vloeibaarheid te testen aan de hand van internationaal vastgestelde richtlijnen. De eetgewoontes van verschillende culturen komen terug in de test. In andere delen van de wereld gebruiken ze bijvoorbeeld eetstokjes tijdens de controle.
Tijdens de eerste theorieles leerden deelnemers wat dysfagie betekent en hoe je slikproblemen herkent. Daarnaast maken deelnemers kennis met het IDDSI-model. Wanneer slikproblemen gesignaleerd worden neemt de logopedist een slikanalyse af en bepaald welk IDDSI niveau de consistentie moet zijn. De praktijkles die daarop volgt begint met het herhalen van de theorie. Trainer Ruud Verkaaik vertelt: ‘De test met de spuiten vinden deelnemers vaak erg leuk, die informatie blijft wel hangen. De rest van de theorie frissen we op en samen gaan we verder met het uitdiepen van het IDDSI-model en de verschillende testmethodes.’
Altijd wel een alternatief
Gestimuleerde zintuigen zijn belangrijk voor de optimale beleving van een maaltijd. Tijdens de training leren deelnemers hoe mensen met dysfagie tijdens de bereiding van een gerecht al betrokken worden en de geuren meekrijgen. Het water moet ze in de mond lopen, letterlijk en figuurlijk. Gelukkig bestaat er voor vrijwel alle gerechten een variant die in de buurt komt van het origineel. Zelfs pizza staat op het menu wat de zes horecadames van Avoord klaarmaken. Ruud Verkaaik benadrukt: ‘We willen laten zien dat je zeker niet afhankelijk bent van pappen. Smaakmakers zoals kerrie en gembersiroop versterken elkaar, hiermee creëer je al snel een oosterse smaakbeleving zonder toegevoegd zout.’
Pizza op IDDSI 5 niveau
Verdikken of aanlengen? Meten is weten
Hoewel waterinname belangrijk is voor de vochtbalans voegt het weinig toe. Trainer Ruud Verkaaik leert de medewerkers van Avoord dat zuivel beter het eiwit- en vetgehalte op peil houdt. Het risico van standaard verdikkingsmiddelen komt ook aan bod. Deze blijven vaak indikken, zelfs na het uitserveren. De veiligste optie in dat geval is een kant-en-klare verpakking.
De tip van de dag? Altijd nagaan of het gerecht nog de juiste consistentie heeft, en bovenal, ziet het er smakelijk en representatief uit? Met Coaching on the Job geeft Care Culinair iedere organisatie gepersonaliseerde handvaten om dagelijks lekker en kwalitatief goede voeding in de zorg te realiseren.
